„Co czeka branżę drzewną od 2025 roku? FSC® i EUDR odpowiedzią na zmiany klimatyczne”
Wylesianie jest jednym z głównych czynników napędzających kryzys klimatyczny
i bioróżnorodności. Unia Europejska przyczynia się do tego procesu, ponieważ konsumuje znaczącą część produktów związanych z wylesianiem. Głównym czynnikiem napędzającym procesy wylesiania jest powiększanie się gruntów rolnych. Jest to powiązane z produkcją niektórych towarów, m.in. soi, oleju palmowego, kakao, kawy, gumy, drewna i niektórych produktów pochodnych, skór, czekolady, opon, mebli, papieru.
Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) stwierdził, że powstrzymanie wylesiania i regeneracja ekosystemów są jednymi z najskuteczniejszych sposobów ograniczenia emisji CO2, a tym samym walki ze zmianą klimatu.
Rozporządzenie EUDR (European Union Deforestation Regulation) ma na celu zapewnienie, że kluczowe grupy produktów sprzedawanych i konsumowanych w UE lub z niej eksportowanych nie przyczyniają się do deforestacji. Od 30 grudnia 2025 roku zakazane będzie wprowadzanie na rynek UE lub eksportowanie z niej produktów, które nie spełniają wymogów określonych w art. 3 przedmiotowego rozporządzenia.
Rozporządzenie skupia się na tym, aby siedem grup produktów było wprowadzanych do obrotu na rynek Unii Europejskiej lub wywożonych z niej, tylko wtedy, gdy firma posiadająca siedzibę w Unii, która się tym sprowadzaniem lub wywozem zajmuje, wykaże, że zostały one pozyskane legalnie i co więcej, że nie przyczyniły się do wylesiania. Rozporządzenie dotyczy drewna, gumy, oleju palmowego, soi, wołowiny, kawy i kakao.
Rozporządzenie EUDR ambitnie zakłada chęć pozytywnego oddziaływania także poza EU
i globalnego wpływu na ochronę środowiska oraz na społeczny wymiar regulacji. Firmy wprowadzające lub eksportujące produkty objęte rozporządzeniem będą musiały przeprowadzić należytą staranność, aby potwierdzić, że produkty te nie pochodzą z terenów, na których nie doszło do deforestacji i degradacji lasów po 31 grudnia 2020 roku. Firmy będą również musiały zweryfikować, czy produkty te są zgodne z odpowiednimi przepisami kraju produkcji, w tym z poszanowaniem praw człowieka i praw ludności rdzennej.
„Rozporządzenie zacznie obowiązywać od 30 grudnia 2025 roku, a dla małych i średnich przedsiębiorstw – od 30 czerwca 2026 roku. To już najwyższy czas, by przemysł drzewny i wyrobów z drewna oraz firmy handlowe przygotowały się do wdrożenia zapisów rozporządzenia, pod względem weryfikacji kompletności systemu należytej staranności w systemach dotyczących łańcuchów dostaw produktów objętych zakresem EUDR” – mówi ekspert, Łukasz Wróbel.
FSC® (Forest Stewardship Council®) a EUDR?
„W kontekście produktów drzewnych, certyfikacja może być użyteczna, ponieważ Komisja Europejska ustaliła, że żaden certyfikat nie zwalnia z obowiązku przestrzegania rozporządzenia EUDR. FSC® stara się dostosować swoje systemy certyfikacji produktów drzewnych i gospodarki leśnej do wymogów EUDR, aby uczynić je jak najbardziej korzystnymi dla firm, aby wspomóc spełnianie wymagań prawnych w tym zakresie. Jednakże EUDR stanowi znaczące wyzwanie” – mówi Marek Naorniakowski
Certyfikaty FSC® mogą odegrać kluczową rolę w ograniczaniu ryzyka związanego z wymogami dotyczącymi należytej staranności. FSC® nawiązało współpracę z firmami technologicznymi, aby wykorzystać technologie takie jak blockchain czy geolokalizacja do zapewnienia identyfikowalności produktów z drewna i kauczuku. Od czerwca 2024 roku FSC® planuje uruchomić EUDR Toolbox, który ma ułatwić firmom, operatorom i podmiotom handlowym w całym łańcuchu dostaw spełnienie wymogów EUDR.
Technologia blockchain i geolokalizacja mogą być wykorzystane do zapewnienia identyfikowalności produktów z drewna i kauczuku poprzez tworzenie cyfrowych rejestrów transakcji i ruchów towarów w całym łańcuchu dostaw.
Blockchain to rozproszona baza danych, która umożliwia przechowywanie i udostępnianie informacji o transakcjach w sposób bezpieczny i przejrzysty. Każda transakcja jest rejestrowana w bloku, który jest następnie dodawany do istniejącego łańcucha bloków. Taka struktura danych zapewnia niezmienność i integralność informacji, co jest kluczowe dla zachowania autentyczności i pochodzenia produktów.
Geolokalizacja, wykorzystująca system GPS (Global Positioning System), pozwala na śledzenie lokalizacji towarów w czasie rzeczywistym. Dzięki temu można monitorować trasę przewozu surowców od momentu ich pozyskania aż do finalnego produktu. To rozwiązanie umożliwia weryfikację autentyczności pochodzenia produktów oraz zapobiega nielegalnemu handlowi drewnem i kauczukiem.
Połączenie tych dwóch technologii tworzy kompleksowy system identyfikowalności, który może znacząco ograniczyć ryzyko oszustw i nielegalnego pozyskiwania surowców. Dzięki temu firmy mogą spełniać wymogi dotyczące należytej staranności i zapewniać klientów o legalnym pochodzeniu swoich produktów.
Warto zauważyć, że certyfikaty FSC® są uznawane przez EUDR jako dowód legalności
i zrównoważonego pozyskiwania drewna. Jednakże, aby spełnić wymogi EUDR, firmy będą musiały przeprowadzić dodatkowe działania, takie jak weryfikacja pochodzenia produktów
i przestrzeganie praw człowieka w całym łańcuchu dostaw.
Podsumowując, rozporządzenie EUDR stanowi ważny krok w kierunku zrównoważonego rozwoju i ochrony lasów. Firmy z branży drzewnej i wyrobów z drewna powinny już teraz przygotować się do wdrożenia jego zapisów, aby uniknąć potencjalnych kar i zapewnić legalne pochodzenie swoich produktów.
„Skupiając się na osobach zainteresowanych certyfikacjami FSC®, EUDR oraz zrównoważonym leśnictwem, organizujemy zarówno kursy szkoleniowe, jak XI Warsztaty FSC® CoC oraz PEFC CoC. Te warsztaty, oprócz oczywistej wartości merytorycznej, pełnią również funkcję integracyjną dla branży. Stanowią one doskonałą okazję do spotkania się w gronie profesjonalistów. Oczywiście nie zapominamy o chwili relaksu dla uczestników szkoleń, zawsze w harmonii z naturą, w pięknym otoczeniu przyrody” – wyjaśnia Patrycja Żbikowska, kierownik działu szkoleń Bureau Veritas.
Wylesianie jest jednym z głównych czynników napędzających kryzys klimatyczny i utratę bioróżnorodności. Branża drzewna i wyrobów z drewna powinna już teraz przygotowywać się do wdrożenia wymagań EUDR, aby uniknąć potencjalnych kar i zagwarantować legalność oraz zrównoważone pochodzenie swoich produktów. Szkolenia i warsztaty organizowane przez Bureau Veritas są okazją do rozmów z ekspertami, służą wyminie wiedzy i integracji branży. Razem możemy efektywniej reagować na zmiany w legislacji i wpływać na rozwój zrównoważonej gospodarki leśnej.
Interesujesz się tą tematyką to spotkaj naszych ekspertów i koleżanki oraz kolegów z branży na XI Warsztaty FSC® CoC oraz PEFC CoC
Do zobaczenia w Osadzie Karbówko, 02-03 czerwiec 2025